burn-out: symptoom van onze tijd

Burn-out is niet alleen een emotionele, maar ook een diepe lichamelijke uitputting ten gevolge van je werk. Je wil nog wel, maar je kan niet meer.

Er bestaat een fout beeld dat burn-out zuiver psychisch zou zijn. Bij een burn-out is er echter ook in het lichaam iets grondig fout gelopen, ook als je uitsluitend met je hoofd werkt. Je lichamelijke veerkracht is weg.

Als gevolg van langdurige werkstress is je basisspanning sterk verhoogd. Een verhoogde basisspanning verbruikt zeer veel energie. Aangezien je lichaam zich niet meer voldoende bijlaadt, geraakt je energie op. Je lichaam is moe en je voelt je leeg.

Dit gebrek aan energie leidt tot:

  • Trager werken
  • Fouten maken die je vroeger nooit maakte
  • Aandachts- en concentratieproblematiek
  • Moeilijker analyseren, structureren, plannen, organiseren

Ons lichaam beschikt over systemen waarmee je uit een lege citroen nog sap kan halen. Tot je door de schil zit…

Mensen die me omwille van hun burn-out consulteren herkennen zichzelf vaak niet meer. Ze hebben het gevoel incompetent te zijn geworden op domeinen waar ze voorheen sterk in waren.

Ook hun emotioneel en sociaal gedrag is veranderd. Dat merk je aan:

  • Ongeduld
  • Verhoogde prikkelbaarheid, explosieve reacties, overgeëmotioneerd reageren (huilen, woede)
  • Cynisme
  • Sociaal contact vermijden
  • Sombere stemming
  • Schuldgevoelens

Deze kernsymptomen verklaren waarom burn-out vaak als zuiver psychisch wordt ervaren. Maar die perceptie verandert snel als ik tijdens de intake de patiënt de spanningen in zijn lichaam laat voelen. Dan begrijpt hij vaak ook beter waarom hij in de periode voorafgaand aan de burn-out al diverse, vaak lichamelijke spanningsklachten ervoer.

In mijn praktijk heb ik doorheen de jaren vele gedreven managers, loyale medewerkers, zorgzame collega’s, ambitieuze ondernemers, resultaat gerichte zelfstandigen, enthousiaste leerkrachten en perfectionistische leidinggevenden mogen begeleiden bij het herstel van hun burn-out. Het zijn eigenschappen waar onze samenleving zowel op kleine als op grote schaal, zowel maatschappelijk als economisch absoluut nood aan heeft.

Hoewel gedrevenheid, loyaliteit, zorg voor anderen, perfectionisme, … weliswaar persoonlijkheidskenmerken zijn die je vatbaarder maken voor een burn-out, bieden middelmatigheid, nonchalance en onverschilligheid geenszins een oplossing. 

Daarentegen is zelfzorg en correcte afgrenzing noodzakelijk om deze positieve inzet te kunnen blijven waar maken. Daarom leer ik in een integraal coaching traject technieken aan om je af te grenzen en tijdig te ontspannen, om in voeling met jezelf en je basisrust te blijven en te relativeren. Zo komt er weer voldoende veerkracht en energie om er op het geschikte moment weer tegenaan te gaan, in dezelfde of een andere functie of werkomgeving. Dit kan nu gebeuren vanuit je basisrust en vaak ook vanuit een veranderde levenshouding.

Na het lezen van zijn boek en een intakegesprek met Raf, besloot ik een coaching traject bij hem te volgen om te herstellen van mijn burn-out. Na 6 maanden ben ik opnieuw beginnen werken in een mooie rol, weliswaar in een kleiner bedrijf met minder internationale reisdruk.

Wil je meer informatie of wens je een intake gesprek?

Zelf aan de slag

Rust en medicatie zijn niet voldoende om van een burn-out te herstellen.

Gesprek is zeker een noodzakelijk deel van het herstelproces, maar aanvankelijk verhindert de lichaamsruis vaak om snel tot helder denken te komen. De lichaamsspanningen en –klachten moeten eerst behandeld worden. En je moet terug leren ontspannen. Ook dat is iets dat je best onder begeleiding leert. Zoek daarom deskundige begeleiding. Een combinatie van lichaamswerk en gesprek geeft de beste kans op definitief herstel.

Aanvullend of preventief kan je zelf volgende acties ondernemen:

  • Neem telkens rustig tijd voor je drie maaltijden. Plan hiervoor tijd in je agenda in. Sla zeker je middagpauze niet over en plan zo min mogelijk ontbijt- en lunchvergaderingen.
  • Kort je spanningsbogen in. Laat je telefoon of computer om het uur een signaal geven en corrigeer even je zithouding en adem dan tien keer diep in en langzaam uit.
  • Neem elke dag drie kwartier zachte lichaamsbeweging: wandelen, fietsen of zwemmen. Om van je uitputting af te geraken, moet je je basisspanning verlagen, dus houd hierbij een rustig tempo aan! Echte sport vraagt momenteel immers te veel spanning en energie van je lichaam. Doe deze lichaamsbeweging bij voorkeur in de open natuur. De drie kwartier per dag kunnen zo nodig gespreid worden over verschillende kortere momenten.
  • Maak regelmatig gebruik van een warm bad of douche, een warmtekussen (bv. kersenpit), sauna (indien geen medische contra-indicaties),… Warmte verbetert immers de doorbloeding en stimuleert bovendien de productie van oxytocine, het ‘onthaastings’hormoon, in je lichaam.
  • Neem voldoende nachtrust. Probeer tot negen uren slaap te komen om je batterij terug bij te laden. Plan overdag ook een siësta of ‘powernap’: 20 tot maximum 40 minuten rusten of slapen. Laat zachte muziek je terug wekken.
  • Drink ten slotte voldoende: water, kruidenthee (wissel af), verse soep. Vermijd cafeïne (koffie, cola), theïne (Engelse thee), frisdrank en zoete of zoute versnaperingen. Spring zeer matig om met suiker en alcohol.

VERDERE info over burn-out

5 tips tegen stress bij thuiswerk

In dit artikel geef ik 5 tips ivm gezond thuiswerken. Ik begin met 4 tips qua organisatie van tijd en ruimte. Om vervolgens in te gaan op de ergonomie van zittend (thuis)werken aan je computer.

Lees meer